Tbmm'nin ekonomideki ilk icraatları neler olarak bilinir?

TBMM'nin Ekonomideki İlk İcraatları

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 23 Nisan 1920'de açıldığında, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin temelini oluşturan birçok alanda olduğu gibi ekonomi alanında da çeşitli icraatlar gerçekleştirmiştir. TBMM'nin ekonomik alandaki ilk icraatları, ülkenin yeniden inşası, savaş sonrası ekonomik durumu dayanıklılığı ve bağımsızlığının pekiştirilmesi için kritik öneme sahip olmuştur.

1. Ekonomideki İlk Yasal Düzenlemeler

TBMM, ekonomik yapıyı kurmak amacıyla sadece fiziksel ve mali alt yapı değil, aynı zamanda hukuksal bir çerçeve de oluşturma gereği duymuştur. Bu bağlamda, 1920'li yıllarda çıkarılan yasalar arasında öne çıkanlar şunlardır:

• 1920'de çıkarılan Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ile ekonomi alanında merkezi bir otoritenin oluşturulması.
• 1923'te kabul edilen Türk Ticaret Kanunu ile ticaretin düzenlenmesi ve güvenliğinin sağlanması.
• 1925'te kabul edilen Umumî Hıfzıssıhha Kanunu ile sanayi ve ticaret alanında hijyen şartlarının belirlenmesi.

2. İktisadi Faaliyetlerin Teşvik Edilmesi

TBMM'nin ilk yıllarında ekonomik faaliyetleri teşvik etmeye yönelik çeşitli girişimler gerçekleştirilmiştir. Örneğin, sanayi üretimini artırmak amacıyla:

• 1925 yılında Sanayi İkamesi Kanunu çıkarılarak yerli sanayinin korunması ve desteklenmesi hedeflenmiştir.
• Devlet destekli sanayi tesisleri kurulması teşvik edilmiştir.
• 1927 yılına gelindiğinde, tarımda modernizasyon çalışmalarına başlanmış ve tarımsal üretimi artırmak için kooperatifler teşvik edilmiştir.

3. Mali İstikrar ve Bütçe Disiplini

Ekonomik istikrarın sağlanması için bütçe disiplinine de önem verilmiştir. Bunun gereği olarak:

• 1924 yılında ilk bütçe yasası kabul edilmiştir.
• Bütçede gelirlerin artırılması ve harcamaların kontrol altında tutulması politikaları benimsenmiştir.
• Vergi sisteminin düzenlenmesi ile kamu maliyesinin güçlendirilmesi için yeni vergiler devreye alınmıştır.

4. Tarım ve Hayvancılığa Yönelik Politika Geliştirilmesi

Tarım ve hayvancılığın geliştirilmesi diğer bir öncelik olmuştur. TBMM, tarımsal alandaki verimliliği artırmayı hedefleyerek:

• Tarım araçlarını ve yöntemlerini modernize etmek için çeşitli projeler oluşturmuştur.
• 1925 yılında Ziraat Bankası'nın kuruluşu ile çiftçi ve tarımsal faaliyetleri desteklemiştir.
• Tarımda kooperatifleşme faaliyetlerini teşvik ederek daha güçlü bir ekonomik yapı oluşturmayı amaçlamıştır.

5. Dış Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi

TBMM'nin ekonomideki ilk icraatlarından biri de dış ticaretin geliştirilmesi için çabalar sarf etmesidir. Bu bağlamda:

• İlk ticaret anlaşmaları yapılarak yurt dışı pazarlara açılma hedeflenmiştir.
• Yurt dışı yatırımların teşvik edilmesi için çeşitli stratejiler geliştirilmiştir.
• Ulaşım altyapısının geliştirilmesi yoluyla dış ticaretin erişilebilirliğini artırma yönünde çalışmalar yapılmıştır.

Sonuç

TBMM'nin ekonomik alandaki icraatları, Türkiye'nin modern ekonomik yapı taşlarının döşenmesi açısından kritik öneme sahiptir. Bu ilk icraatlar, yalnızca savaş sonrası yeniden doğuşu değil, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin ekonomik bağımsızlığını elde etme çabaları olarak da önemli bir yer tutmaktadır. Bu süreç, ilerleyen yıllarda daha kapsamlı ekonomik politikaların geliştirilmesinin önünü açmıştır.