Mide endoskopisi, diğer bir deyişle içbakı, kamera ilave edilmiş 8 ya da 12 mm çapında kıvrılabilen bir tüp aracılığıyla, hastaya rahatsızlık hissi veren şikâyetlerin yayıldığı sindirim sistemi organlarının içlerinin incelenmesi işlemidir. Bu rahatsızlıklar, yemek borusu sorunları, yutma güçlüğü, midede ağrı, ekşime, yanma, karında şişlik ve aşırı kilo kaybı, kan içeren kusma, katran rengi dışkı ve nedeni saptanamayan kusma olarak sıralanabilir.

Mide endoskopisinde üst gastrointestinal sistemin (yemek borusu, mide, onikiparmak bağırsağı) gözlemlenmesi hedeflenir. Teşhis amacı güden bu işlem esnasında, tedavi maksatlı olarak mide poliplerinin alınması, mide kanaması varsa skleroterapi uygulanması veya oluşmuş lezyonlardan Helicobacter pylori bakterisinin varlığını araştırmak üzere biyopsi alınması da mümkündür. Bu işlemde birçok bölge izlendiğinden yalnızca mide endoskopisi demek eksik kalacağından, "özofago-gastro-duodenoskopi" adı verilmektedir.

Bu işlem tecrübeli uzmanlarca, sakinleştirici ilaç uygulanması ile, genel anestezi altında uyutularak veya hasta uyanıkken yalnızca ağız içi ve dil köküne lokal anestezi yapılarak, 5 ila 15 dakika gibi çok kısa bir sürede ve hastaya rahatsızlık verilmeden tamamlanabilmektedir. Görüntüleme öncesi hastanın genel sağlık durumu hakkında bilgi edinilir ve işlemle ilgili olarak hasta bilgilendirilir. İşlem sırasında genellikle hasta sol yanına yatırılarak çalışılır. Başlamadan önce, ortasından tüpün geçeceği kadar boşluk bulunan, plastik bir dişlik takılarak hastanın kablodaki ince tellere zarar vermesi önlenir. Rahat görebilmek maksadıyla mide ve bağırsakları şişirmek üzere verilen hava, çok hafif bulantıya neden olabilir ancak işlem bitiminde boşaltılır.

Endoskopi cihazı dil üstünden ilerleyerek, sırasıyla orofarenks, epiglottis, ağzın arka kısmı, burun nefes yolu, vokal kordlar, larenks ve farinks görüntülenir. Hemen sonrasında hastadan yutkunması istenerek, yutma refleksi ile soluk borusunun kapanması ve yemek borusunun açılması sağlanır. Bu sayede özofagusa (yemek borusu) girilerek alt kısmında mide ve yemek borusu kapağı (LES veya KÖS=Kardiyoözofageal Sfinkter) izlenir, kapakta gevşeklik olup olmadığına bakılarak, yemek borusunda reflü, enflamasyon veya tahriş varlığı araştırılır. Ardından mideye ulaşılır. Mide bölgelerinden fundus, korpus ve pylor incelenir, gastrit, pangastrit, peptik ülser, alkalen reflü gastrit, polip, benign veya malign tümörler ve pylor stenozu gibi hastalıkların varlığına bakılır. Bu safhada Helicobacter pylori bakterisinin CLO testi ile araştırılması için biyopsi alınır. Sonrasında pylor bölgesi arkada bırakılarak ince bağırsakların başlangıcı olan duodenum bölgesine, enflamasyon, yara, iyi ve kötü huylu tümörler ve poliplerin olup olmadığının görülmesi için geçilir. Bu aşamada safra kanallarının kapağı da izlenebilir. Endoskopi cihazı geri çekilirken LES/KÖS kapağı gevşeklik derecesi ve mide fıtığı saptanabilir.

İşlem sonrasında genellikle hafif boğaz ağrısı dışında şikâyet izlenmez, ancak aksi bir durum söz konusu ise derhal doktora başvurmak gereklidir.

Endoskopi işlemleri sırasında ayrıca şunlar da yapılabilir:

Endoskopi işlemi genellikle güvenlidir ve komplikasyonlar nadirdir. Ancak, herhangi bir komplikasyon belirtisi (şiddetli karın ağrısı, sürekli kusma, yüksek ateş) durumunda derhal tıbbi yardım alınmalıdır.